W pierwszym wpisie dotyczącym przedawnienia (a zarazem pierwszym wpisie na BLOGU w ogóle) wspominałam, że zgodnie z obecnymi przepisami sąd z urzędu bada, czy twoje roszczenie skierowane przeciwko konsumentowi nie uległo przedawnieniu. Jeżeli tak się stało – sąd może oddalić Twoje powództwo.
Warto jednak zwrócić szczególną uwagę na wyjątki od tej reguły, które mogą działać na Twoją korzyść w takiej sytuacji. Sąd bowiem może w wyjątkowych przypadkach, po rozważeniu interesów stron, nie uwzględnić upływu terminu przedawnienia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi, jeżeli wymagają tego względy słuszności.
Chodzi tutaj w szczególności o kilka sytuacji, które dla ułatwienia poprę przykładowymi stanami faktycznymi:
1. długość terminu przedawnienia
Jeżeli zgodnie z przepisami termin przedawnienia Twojego roszczenia jest krótki – przemawia to na Twoją korzyść, ponieważ sąd uwzględnić może fakt, że miałeś mniej czasu na podjęcie działań niezbędnych do zaspokojenia roszczenia. Przykładem może być tutaj roszczenie z umowy przewozu osób lub rzeczy, które przedawnia się z upływem roku.
Obiektywnie jest to mimo wszystko dość długi okres, jednakże niewątpliwie – jest krótszy aniżeli okresy przedawnienia przewidziane w przepisach ogólnych (6 lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – 3 lata). Warto przy tym zwrócić uwagę na przepisy, które jeszcze wydłużają te terminy do ostatniego dnia roku kalendarzowego. Takie wydłużenie nie dotyczy jednak terminów przedawnienia krótszych niż dwa lata (czyli chociażby wspomnianego powyżej rocznego terminu przedawnienia roszczeń z umowy przewozu).
2. długość okresu od upływu terminu przedawnienia do chwili dochodzenia roszczenia
Jeżeli termin przedawnienia Twojego roszczenia upłynął przykładowo 1 marca 2021r., a Ty złożyłeś pozew o zapłatę w tej sprawie 8 marca 2021r. – możesz liczyć na to, że sąd w takiej sytuacji uwzględni powództwo, biorąc pod uwagę, że okres od upływu terminu przedawnienia do chwili złożenia pozwu jest stosunkowo krótki.
3. charakter okoliczności, które spowodowały niedochodzenie roszczenia przez uprawnionego, w tym wpływ zachowania zobowiązanego na opóźnienie uprawnionego w dochodzeniu roszczenia.
Jeżeli powodem Twojego opóźnienia w dochodzeniu roszczeń przed sądem były okoliczności niezależne od Ciebie – przykładowo choroba, która uniemożliwiała Ci działanie w tym kierunku – możesz powołać się na tę przesłankę.
Jeżeli powodem Twojego opóźnienia w dochodzeniu roszczeń przed sądem było zachowanie Twojego dłużnika, który przykładowo składał pisemne zapewnienia rychłej zapłaty z prośbą o niekierowanie sprawy do sądu, ale ostatecznie nie wywiązał się z tych zapewnień – możesz powołać się na tę przesłankę.
Reasumując, nawet jeżeli termin przedawnienia Twojego roszczenia już upłynął, ale zachodzi któraś z przesłanek wskazanych powyżej – możesz podjąć próbę skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego z powołaniem się na tę przesłankę. Zaznaczam przy tym jednak, że każdy przypadek jest indywidualnie rozpatrywany przez sąd i to od decyzji sądu zależy, czy powołana przez Ciebie przesłanka ostatecznie zostanie uwzględniona.
Dla osób preferujących zapoznanie się z dokładną treścią omawianych przepisów, podaję podstawę prawną:
– art.117§21 kodeksu cywilnego,
– art. 1171 kodeksu cywilnego